Elke ondernemer, dus ook elke freelancer, heeft nood aan personal branding

Jezelf in de markt zetten? Daar liggen de meeste freelancers niet wakker van. Toch kan je niet zonder een authentieke stempel als je wil ondernemen op de lange termijn. Marleen Deleu, directeur van NextConomy, vertelt waarom dat zo belangrijk is en hoe je eraan begint.

“Een doordacht businessplan is de basis van langdurig succes én van je branding”, start Marleen met de kern van de zaak. “Veel freelancers zien zichzelf niet als ondernemer, omdat ze lage opstartkosten en geen pand of personeel hebben, of omdat ze langdurig werken voor eenzelfde bedrijf. Maar je bent en blijft een zelfstandige. ‘Andermans zaken’, de tv-reeks van Kamal, illustreert hoe het kan foutlopen door te ondernemen zonder businessplan. 

Wat zijn de basiselementen van een goed ondernemingsplan?

Je moet vooral weten waarvoor je staat, wie je publiek is en hoe je hen het best kan helpen en vervolgens bereiken. Bekijk ook wat de concurrentie doet, en laat je inspireren om het beter of anders te doen. En natuurlijk is het financiële luik belangrijk. Hoeveel wil je verdienen, wat zijn je kosten en investeringen, hoeveel verlof wil je, wat is je communicatiebudget? Zo bereken je een tarief waarmee je kan ondernemen, waarvan je kan leven, én dat marktconform moet zijn.

Dat is natuurlijk niet makkelijk. Daarom bieden organisaties zoals UNIZO en adviseurs zoals SBB op hun website interessante tools en persoonlijke coaching aan voor het opstellen van een ondernemingsplan. Niet twijfelen dus, om je hierin te laten begeleiden. 

En dan ga je op zoek naar opdrachten met je elevator pitch. Wat is daarbij belangrijk?

Met een elevator pitch maak je in 1 minuut – idealiter zelfs 45 seconden – duidelijk wie je bent en wat je kan betekenen voor de potentiële klant. There’s never a second chance to make a first impression. Niet makkelijk, want het moet heel naturel overkomen. Je moet doordrongen zijn van wat jou uniek maakt. 

De belangrijkste vraag is vaak: waarvoor sta je níet? Waar zeg je als freelancer ‘nee’ tegen? Dat is echt moeilijk, want zeker als starter durf je nauwelijks opdrachten te weigeren. Maar wie alle opdrachten aanvaardt, krijgt helemaal géén profiel. Dan schiet je cv alle kanten uit. 

Sommige freelancers zoeken net diversiteit in de opdrachten.

En dat mag. Leren ‘nee’ zeggen betekent niet dat je je als een ‘one-trick pony’ moet profileren. Het boek ‘Tijd voor de creatieve generalist!’ van Suyin Aerts illustreert dat mooi. Suyin is auteur, presentator, moderator én ze runt een bedrijf. Als je die variatie nodig hebt om geïnspireerd te blijven, kan dat perfect. Zolang je alles maar goed kunt combineren. Maar om daarin te slagen, is afbakenen en soms ‘nee’ zeggen evengoed een must.

De belangrijkste vraag is vaak: waarvoor sta je níet? Waar zeg je als freelancer ‘nee’ tegen?

Weten wanneer, waarom en hoe je nee zegt tegen een aanbod, ook dat is personal branding. Want je maakt concreet wie je bent en wat je doet. Help klanten verder en verwijs ze door, vroeg of laat komen ze misschien terug. Maak standaardmails voor je antwoord, met sterke argumenten. En pas ze aan, maak het persoonlijk. Zo weet elk bedrijf dat jou contacteert waarvoor het in de toekomst bij jou terechtkan. In Nederland zeggen ze: sla de paaltjes in het weiland. Kies tot waar je gaat en bewaak dat ook; er komen altijd nieuwe opportuniteiten. 

Eens de opdracht binnen is, wat is dan nog de rol van personal branding? 

Eigenlijk is elk contact met een klant deel van je branding. Professioneel onderhandelen, een ‘op maat’ offerte, werken met je eigen contract ... Hoe professioneler je overkomt, hoe meer klanten bereid zijn te betalen en hoe makkelijker het wordt om een degelijk tarief te handhaven.

Steun ook op je netwerk, misschien heeft iemand al een sterk basiscontract. Veel ondernemers geven graag tips en advies. En ook samenwerken met andere freelancers is branding: je moet een duidelijk profiel hebben, weten hoe je elkaar versterkt, en hoe je samen naar buiten komt.

De freelancemarkt boomt vandaag. Waarom inzetten op branding als de vraag groter is dan het aanbod?

De zaak op z’n beloop laten is nooit de juiste attitude voor een ondernemer. Een extra grote marktvraag is hét uitgelezen moment om je expertise en tarief te verhogen. Je hebt meer in handen nu, die kans moet je benutten. 

Praat ook eens met marktanalisten over hoe zij vraag en aanbod de komende jaren zien, en houd daar rekening mee in je strategie. Het is extra professioneel als jij advies kan geven aan je klant over hoe iets evolueert, en hoe je daarop samen kan inspelen. Je geeft de klant richting, blijft de concurrentie voor en verzekert jezelf van vervolgopdrachten. 

Heb je nog een laatste tip?

Jazeker: vraag referenties! Dat moet je echt systematisch doen. Gebruik ze op LinkedIn, op je website en je cv’s, het is jouw keurmerk van vertrouwen.

Waag jij de sprong? We helpen je graag in de goede richting met ons Start to freelance programma.